بررسی فیلم وقتی همه خوابیم

 بهرام بيضايي:

مي خواستم فيلمسازي يادم نرود


فکرمي کنم ميان تمام منتقدان داخلي و خارجي من بيشترين حجم مطالب ستايش آميز را درباره شما نوشته باشم. پس تئوري قديمي تان که همه آدم ها در حال توطئه در مورد شما هستند، درباره من صدق نمي کند، اما به نظرم اين حجم اغراق،اين حجم سطحي نگري، اين مقدار رفتار واکنشي، اين «حالگيري» از مناسبات پشت صحنه سينما از هنرمندي به سن و سال و با سابقه شما عجيب و بعيد است، نيست؟» اين اولين سوالي بود که از سوي امير پوريا نماينده روزنامه اعتماد در نشست نقد و بررسي آخرين ساخته بهرام بيضايي مطرح شد. بيضايي روز گذشته آخرين ساخته اش را با منتقدان و خبرنگاران در سينماي رسانه ها به تماشا نشست و بلافاصله پس از پايان فيلم، به سوال ها پاسخ داد. او در ابتدا جوابي به اين سوال نداد و تنها به گفتن يک جمله اکتفا کرد؛ «اين موضوع که از جانب آقاي پوريا مطرح شد، سوال نيست، نقد است، نظر است، نقد هم که جواب نمي خواهد.» اما در لابه لاي کلمات و جسته گريخته زماني که به سوالات ديگر منتقدان پاسخ مي داد باز به سوال اول برمي گشت؛ «سال ها پيش وقتي «غريبه و مه» را ساختم منتقدان چيزهايي نوشتند که تا سال ها نتوانستم کاري بکنم.» او در پاسخ به اين سوال که چرا ديگر سراغ «طومار شيخ شرزين» يا «آرش کماندار» نمي رويد، گفت؛ «شما مجوزش را بگيريد، پولش را هم بدهيد من عين فيلم ها را مي سازم. من تقسيم بندي هايي را که براي آدم ها قائل مي شوند، دوست ندارم. اينکه براي اين آدم خوب نيست فلان فيلم را بسازد يا براي ديگري خوب است در اين باره فيلم بسازد را قبول ندارم. از اين مرزبندي ها خوشم نمي آيد.» کارگردان فيلم «سگ کشي» درباره استفاده از بازيگران تجاري همچنين توضيح داد؛ «به نظر من هيچ بازيگري از مادر تجاري زاييده نشده، اين خط کشي هاي تجاري، تئاتري، سينمايي و… از نظر من مخدوش است.» او در بخش ديگري از صحبت هايش دوباره سراغ سوال اول رفت و گفت؛ «مي گويند چرا سراغ مساله پيش افتاده رفته يي. به نظر شما بعد از هشت سال باز هم بايد منتظر شوم که طومار «شيخ شرزين» يا «مقصد» را بسازم. بايد فيلم مي ساختم که فيلمسازي يادم نرود. فکر مي کنم بهترين چيزي را که مي توانستم ساخته ام. آيا ديگر نمي شود راجع به سينما هم حرف زد. من حداقل سينما را خوب مي شناسم. 40 سال فيلمسازي کرده ام.» کارگردان «باشو غريبه کوچک» در ادامه سراغ حرف و حديث هايي که بعد از رها کردن فيلم «لبه پرتگاه» به گوشش رسيده بود، سخن گفت و از منتقدان گلايه کرد؛ «وقتي نشد لبه پرتگاه را بسازم عده يي از منتقدان نوشتند، بيضايي نمي خواهد فيلم بسازد. گفتند تا کي بايد هزينه نبوغ بيضايي را بپردازيم. ما درباره چه حرف مي زنيم. همين موضوعي که از نظر شما پيش پا افتاده است شايد يک کارگردان خوب از آن يک فيلم خوب درآورد. خودم را نمي گويم. شايد من نتوانستم اما ديگري بتواند. اين مرزبندي ها را رها کنيد.» بهرام بيضايي در پاسخ به اين موضوع که شما با اين فيلم به سينماگران و مطبوعاتي ها تهمت زده ايد، گفت؛ «شما هرگز راجع به تهمت هايي که سينما و مطبوعات به من زده چيزي پرسيده ايد؟ من در اين فيلم آسيب پذيري سينما و مطبوعات را نشان دادم. تهمت نزدم از آسيب پذيري شان حرف زدم.» او درباره نحوه ديالوگ هاي فيلم هايش گفت؛ «من گفت وگو نويسي، وراجي و پرحرفي را نمي فهمم. سينما وقت کمي دارد. بايد گزيده و فشرده بگويد. من هيچ وقت در فيلم هايم سلام و حال و احوال ندارم مي دانم اينها در جامعه است. اما من نوکر واقعيت وقت گير نيستم.» اين کارگردان در پايان نيز جمله يي بيان کرد که باز هم به سوال اول برمي گشت؛ «شايد فيلم من دمده باشد، اما خوشبختانه شما در جشنواره آنقدر فيلم غيردمده و مدرن خواهيد ديد که جبران خواهد شد.» در اين نشست مژده شمسايي، عليرضا جلالي تبار، حسام نواب صفوي، هدايت هاشمي و شقايق فراهاني به عنوان بازيگران فيلم و درويشي به عنوان آهنگساز فيلم بهرام بيضايي را همراهي کردند. اين نشست توسط شهرام جعفري نژاد اجرا شد. بيشترين سوالات مربوط به بهرام بيضايي بود و ديگر بازيگران کمتر مجالي براي صحبت پيدا کردند.

همچنین بخوانید:   عروسَه گولِی (داستان آیینی)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *