در فراز و فرود روزگار و گذشت ایام، جهان اطراف ما دستخوش تغییر میشود؛ همانگونه که افکار و نگرش، دل مشغولیها و دلواپسیهای آدمها و سبک زندگی دچار دگرگونی میشود، شعرها و داستانها، نقاشیها، عکسها و دیگر آثار هنری هم سکون را نمیپذیرند و در قالب شیوههای نو ارتباطشان را با مخاطبان تداوم میبخشند و به این ترتیب سبکهای جدید در سایه سار مدرنیته متولد میشوند.
همانگونه که هسا شعر در دل گیلان سبز پا به گیتی نهاده است. «هسا شعر»، شعر امروز است. شعری کوتاه اما عمیق برای مخاطب پر مشغله این روزها.
هسا شعر که برخی آن را شبیه به هایکوهای ژاپنی دانستهاند، در واقع سبکی مدرن از شعر گیلکی و در ادامه مازندرانی است که در آغاز سالهای دهه هفتاد از سوی شاعران گیلک زبانی چون «محمد بشرا»، «رحیم چراغی» و «محمد فارسی» بنا نهاده شد.
در بعضی از اشعاری که با این سبک سروده شدهاند، به رغم مدرن بودن، فضای بومی طبیعت گیلان جریان دارد و کمتر اثری از شهر و شهرنشینی امروز وجود دارد. مثلا «هوشنگ عباسی» سروده است:
هسا شعر که برخی آن را شبیه به هایکوهای ژاپنی دانستهاند، در واقع سبکی مدرن از شعر گیلکی و در ادامه مازندرانی است که در آغاز سالهای دهه هفتاد از سوی شاعران گیلک زبانی چون «محمد بشرا»، «رحیم چراغی» و «محمد فارسی» بنا نهاده شد.
در بعضی از اشعاری که با این سبک سروده شدهاند، به رغم مدرن بودن، فضای بومی طبیعت گیلان جریان دارد و کمتر اثری از شهر و شهرنشینی امروز وجود دارد. مثلا «هوشنگ عباسی» سروده است:
تو روخؤنه او طرف،
مو ای طرف
اگه ایتا پورد نها بی!
(تو در آنسوی رود، / من در اینسو. / اگر پلی میبود!)
و اما باید گفت در برخی دیگر از اشعار فضای شهری امروز حاکم است. به عنوان مثال «پرویز فکر آزاد» سروده است:
جوانک لب سر
گورشا بو سیگار
پارک،
خومار خوماره
هتو چرت زئن دره
(سیگار/ بر لب جوانک/ خاکستر شده است / پارک خمارآلود/ چرت میزند)
«رحیم چراغی» از بنیانگذاران هسا شعر این سبک را یکی از مشخصههای بارز مدرنیته در سرزمین ما میداند. وی معتقد است: هسا شعر، مشخصهای مدنی از نظر هنری و شعری است؛ جنبشی شعری در حوزه دستاوردهای ادواری هنر. هسا شعر از دوره پیش از مدرن جدا شده است، از شعر شنیداری فاصله گرفته و به تحولات روز شعر ایران و جهان پیوسته است.
چرایی آغاز هسا شعر
چراغی با اشاره به امکان کشف ظرفیتهای تازه در متن اثر میگوید:
به قول میر.میم
تمرین هسأأشعر میکنم:
نجمئن پرئیتن
سحر آبؤ
شادی بومأ
غم بوشؤ
ای بو أمی آرزؤ
ا.ز.ل